TLG 1249 003 :: CEPHALION :: Fragmenta

CEPHALION Hist. Rhet.
(A.D. 2)

Fragmenta

Source: Müller, K. (ed.), FHG 3. Paris: Didot, 1841–1870: 625–631.

  • frr. 1–8 (cum testimoniis)
  • frr. 1b, 2 verba Latina solum.

Citation: Fragment — (line)

ante1a

Photius Bibl.: Ἀνε‐ γνώσθη Κεφαλίωνος σύντομον ἱστορικόν. Ἄρχεται ἀπὸ τῆς βασιλείας Νί‐ νου καὶ Σεμιράμεως, καὶ κάτεισι μέχρι τῶν τοῦ βασι‐
5λέως Ἀλεξάνδρου χρόνων. Συμπεραίνεται δὲ αὐτοῦ ἡ ἱστορία ἐν λόγοις θʹ κατ’ ἐπωνυμίαν τῶν θʹ Μουσῶν, Κλειοῦς, Θαλείας, Πολυμνίας, Μελπομένης, Τερψιχό‐ ρης, Εὐτέρπης, Καλλιόπης, Ἐρατοῦς, Οὐρανίης· ἐν ᾗ καὶ τὰ κατὰ Ἀλέξανδρον τὸν Μακεδόνα διέξεισιν. Ἔστι
10δὲ τὴν φράσιν ἰωνίζων, καὶ τοῦ προσήκοντος πλέον τῇ συντομίᾳ ἀποχρώμενος, οὐδ’ ἄλλο οὐδὲν ἄξιον θαυμάσαι καὶ ζηλῶσαι ἐνδεικνύμενος πλὴν τῆς κατὰ τὴν ἱστορίαν μαθήσεως. Οὗτος τὸ μὲν γένος αὑτοῦ καὶ πατρίδα, ὡς αὐτὸς ἐκεῖνός φησιν, ὥσπερ Ὅμηρος ἀποσιωπᾷ, ὅτι δὲ
15διατρίβων ἐν Σικελίᾳ φυγῆς ἕνεκα τὴν ἱστορίαν συνέτα‐ ξεν, ἀποφαίνεται, τὸ μὲν ἀναγκαῖον, πατρίδα εἰπεῖν καὶ γένος, παρεὶς, τὸ δὲ καὶ μικροψυχίαν ἐμφαῖνον ἐν μνήμῃ πεποιηκώς. Καὶ τὸ ἐκ τόσων δὲ καὶ τόσων συνειλέχθαι αὐτῷ τὴν ἱστορίαν σεμνύνεσθαι οὐ πάνυ ψυχῆς τὸ μι‐
20κρολόγον τε καὶ τὴν παιδαριώδη φιλοτιμίαν ἀποσειο‐ μένης ἀπόδειξις. Φησὶ δ’ ὅμως τὸν πρῶτον αὐτῷ τῆς ἱστορίας συνειλέχθαι ἐκ λόγων μὲν φοʹ, ὧν πατέρας λʹ καὶ αʹ ἀπομνημονεύει· τὸν δὲ δεύτερον ἐκ βιβλίων σηʹ, συγγραφέων δὲ κεʹ· καὶ τὸν τρίτον δὲ ἐκ βιβλίων
25μὲν χʹ, συγγραφέων δὲ κϛʹ· τὸν μέντοι τέταρτον ἐκ βιβλίων μὲν ωνʹ, συγγραφέων δὲ λβʹ· καὶ τὸν πέμπτον δὲ ἐκ βιβλίων μὲν ςʹ, συγγραφέων δὲ κϛʹ· τὸν δὲ ἕκτον ἐκ βιβλίων μὲν **, συγγρα‐ φέων δὲ **. τὸν δὲ ἕβδομον ἐκ βιβλίων μὲν **, συγγρα‐
30φέων δὲ **. τὸν δὲ ὄγδοον ἐκ βιβλίων μὲν **, συγγρα‐ φέων δὲ **, καὶ τὸν ἔννατον δὲ ἐκ βιβλίων μὲν **, συγ‐ γραφέων δὲ τριάκοντα· ἐν οἷς καὶ ἡ Κεφαλίωνος ἱστορία.

ante1b

Idem, de Diodori Siculi Bibliotheca: Ἔστι δὲ πολλῷ πλατύτερος τοῦ Κεφαλίω‐ νος, ἐν οἷς τοὺς αὐτοὺς χρόνους συμβαίνει αὐτοῖς ἀνα‐ γράφειν.

ante1c

Idem, de Sopatris Eclo‐ gis: Δέκατος δὲ (λόγος) συνηθροίσθη ἔκ τε τῆς Κεφα‐ λίωνος Ἐρατοῦς, διαλαμβανούσης τὰ κατὰ Ἀλέξανδρον.

ante1d

Suidas: Κεφαλίων ἢ Κεφάλων, Γεργίθιος, ῥήτωρ καὶ ἱστορικὸς, γεγονὼς ἐπὶ Ἀδριανοῦ. Ἔφυγε δὲ τὴν πατρίδα δι’ ἀπέχθειαν δυναστῶν, καὶ ἐβίω ἐν Σικελίᾳ. Ἔγραψε Παντοδαπὰς ἱστορίας ἱστορίας ἐν βιβλίοις
5θʹ, ἅτινα ἐπιγράφει Μούσας, Ἰάδι διαλέκτῳ· Μελε‐ τάς τε ῥητορικὰς καὶ ἄλλα τινά.

t1-8

ΙΣΤΟΡΙΑΙ ΕΝ ΒΙΒΛΟΙΣ ΕΝΝΕΑ. LIBER PRIMUS. ΚΛΕΙΩ.

1a

Syncell.: Ὅτι δὲ ἀσυμφώνως οἱ τῶν Ἑλλήνων ἱστορικοὶ γεγράφασι περὶ τῶν χρόνων καὶ
τῶν βασιλέων τούτων, παρέστω Κεφαλίων ἐπίσημος εἷς, οὐχ ὁ τυχὼν, οὕτω φάσκων· «Ἄρχομαι γράφειν ἀφ’ ὧν
5ἄλλοι τε ἐμνημόνευσαν καὶ τὰ πρῶτα Ἑλλάνικός τε ὁ Λέσβιος καὶ Κτησίης ὁ Κνίδιος, ἔπειτα Ἡρόδοτος ὁ Ἁλικαρνασεύς. Τὸ παλαιὸν τῆς Ἀσίας ἐβασίλευσαν Ἀσσύριοι, τῶν δὲ ὁ Βήλου Νίνος.» Εἶτ’ ἐπάγει γένε‐ σιν Σεμιράμεως καὶ Ζωροάστρου μάγου ἔτη τε νβʹ τῆς
10Νίνου βασιλείας. Μεθ’ ὃν Βαβυλῶνα, φησὶν, ἡ Σεμί‐ ραμις ἐτείχισε, τρόπον ὡς πολλοῖσι λέλεκται, Κτησίᾳ, Δείνωνι], Ἡροδότῳ καὶ τοῖς μετ’ αὐτούς· στρατείην τε αὐτῆς κατὰ τῶν Ἰνδῶν καὶ ἧτταν, καὶ ὅτι τοὺς ἰδίους ἀνεῖλεν υἱοὺς καὶ ὑπὸ Νινύου τῶν παί‐
15δων ἑνὸς ἀνῃρέθη, τοῦ διαδεξαμένου τὴν ἀρχήν. Καὶ μεθ’ ἕτερα· «Καὶ τῶν λοιπῶν εἰς ͵α ἐτῶν ἀριθμὸν ἦχον, παῖς παρὰ πατρὸς ἐκδεχόμενος τὴν ἀρχὴν καὶ ἔχων ἧττον αὐτῶν οὐδὲ εἷς ἐτελεύτησεν (διετέλεσεν?) ἐτῶν κʹ· τὸ γὰρ ἀπόλεμον καὶ ἀφιλοκίνδυνον καὶ γυναι‐
20κῶδες αὐτοῖς ἦν ἀσφαλές. Ἔνδον γὰρ ἔμενον, οὐδέ τι αὐ‐ τοῖς ἔνεργον ἐπρήσσετο, οὐδὲ ἑώρα τις αὐτοὺς πλὴν αἵ τε παλλακίδες καὶ τῶν ἀνδρῶν οἱ γυναικώδεις. Τοὺς δὲ βασιλεῖς τούσδε εἴ τις εἰδῆσαι βούλεται, Κτησίας ἐστὶν
25ὁ λέγων ὀνόματα αὐτῶν κʹ οἶμαι καὶ γʹ. Ἐμοὶ δὲ ἡ γραφὴ τί τερπνὸν ἢ τί χάριεν ἤμελλεν ἕξειν, ὀνομακλήδην ἄνευ πράξεων βαρβάρους φωνέοντι τυράννους δειλοὺς καὶ μαλακούς (*);» Πρὸς οἷς ἐπάγει τὰ περὶ τῶν ἐτῶν αὐτῶν· «Ἐτέων δὲ ὄντων ἀπὸ Νίνου τεσσαράκοντά
30που καὶ χʹ Βέλιμος ἐβασίλευσεν Ἀσσυρίων. Καὶ ἀφικνεῖται Περσεὺς ὁ Δανάης εἰς τὴν χώρην αὐτοῦ, ναῦς ἄγων ρʹ. Ἔφευγε δὲ Περσεὺς Διόνυσον τὸν Σε‐ μέλης υἱέα.» Καὶ μετέπειτα· «Ὑστέρῃ δὲ γενεῇ κατὰ Πανύαν ἄρχοντα ὁ τῶν Ἀργοναυτῶν στόλος ἔπλευσεν
35ἐπί τε Φᾶσιν καὶ Μηδείην τὴν Κολχίδα, καὶ Ἡρακλέα πλανηθέντα ἀπὸ τῆς νεὼς διὰ τὸν ἔρωτα τὸν Ὕλα λέγουσι περὶ τοὺς Καππαδόκας ἀληθῆναι.» Καὶ αὖθις· «͵α δὲ ἐτέων ἀπὸ Σεμιράμεως εἰς Μητραῖον βα‐ σιλέα ἂν ἀριθμοῖ τὸ περιτελλόμενον·
40Μήδεια Κολχὶς ἀνεχώρησεν Αἰγέως, ἧς υἱὸς Μῆδος, ἐξ οὗ Μῆδοι καὶ ἡ χώρα ἐκλήθη Μήδεια.» Εἶτά φησι· «Μητραίου δὲ τὴν ἀρχὴν διαδέχεται Ταύ‐ τανος, ζῶν καὶ αὐτὸς κατὰ ἔθη τὰ Ἀσσυ‐ ρίων καὶ νόμους. Καὶ ἄλλο μὲν οὐδὲν ἐγένετο οὐδὲ
45ἐπὶ τούτου καινὸν ἔργον· Ἀγαμέμνων δὲ καὶ Μενέ‐ λαος οἱ Μυκηναῖοι ἐστρατεύσαντο σὺν Ἀργείοισι καὶ τοῖσι ἄλλοισιν Ἀχαιοῖς τῆς εἰς Ἴλιον πόλιν Πριάμου
τοῦ Φρυγὸς στρατηγίης.»

1b

Eusebius Chron.: CEPHALIONIS HISTO‐ RICI DE REGNO ASSYRIORUM. —»Ea scribere aggre‐ dior, quorum alii quoque meminerunt, in primis Hellanicus Lesbius et Ctesias Cnidius, nec non He‐
5rodotus Halicarnassensis, Principio Assyrii domi‐ nati sunt Asiae, ex quibus erat Ninus Belides: quo regnante multae res et facinora maxima contigerunt.» Deinde addit Samiramidis genituram: itemque (narrat) de Zaravaste, mago
10Bactrianorum rege, et de bello quo hic a Samira‐ mide superatus est: de annis denique quibus Ninus regnavit, duobus videlicet supra quinquaginta, nec non de eius obitu. Postea regnantem Samiramin Babylonis moenia excitavisse (ait) ea ratione, quae
15a multis dicta est, nempe a Ctesia, a Zenone, ab Herodoto aliisque deinceps. Praeterea Samiramidis narrat expeditionem in Indiam, eiusque cladem et fugam: caedem etiam filiorum suorum ab ipsamet patratam: utque eadem a filio item suo Ninya in‐
20terempta sit, postquam annis duobus supra quadra‐ ginta regnasset. Hic vero, qui in imperium successit, a Cephalione dicitur nihil dignum memoria ges‐ sisse. Tum reges alios singillatim recenset, quorum dominationem mille annis mansisse docet, potestate
25a patre ad filium manante; neminemque eorum minus viginti annis (sceptrum) tenuisse. «Nam im‐ bellis et quieta et feminea eorum indoles tutos cau‐ tosque servabat: quippe qui penetralibus se contine‐ bant, nihilque agebant atque a nemine praeterquam
30a pellicibus et a viris effeminatis conspiciebantur. Si quis tamen avet hos reges apprime cognoscere, Ctesias diserte eos nominatimque recenset, quod ego quidem sciam, tres supra viginti. Sed enim qua ego voluptate vel animi iucunitate barbara nomina
35appelem, cassa omnino gestis praeclaris, tyranno‐ rum, inquam, imbecillium et mollium et prope sil‐ vestrium?» Deinde addit anno istius dominationis quadragesimo supra sexcentesimum, rege Assyrio‐ rum Belimo, Perseum Danaes (filium) centum na‐
40ves ad illorum regionem appulisse. Fugam scilicet arripuerat Perseus a Baccho victus Semeles filio. Deinde omisso Perseo Bacchique triumpho, ait, sequiore aetate, imperante apud Assyrios Panya, classem Argonautarum venisse ad Phasim amnem
45et ad Colchidem Medeam: tum et Herculem insano Hylae amore correptum, nave relicta Cappadociam versus, ut aiunt, errabundum contendisse. Dicit prae‐ terea: si quis mille annos a Samiramide ad Mi‐ thraeum numeret, eum rationes constare deprehen‐

1b

(50)

surum. Ab Aegea rege discessit (sc. Mithraei tempo‐ ribus) Medea Colchis femina saga. Huius filius erat Medus, unde regio Media dicta. Mithraei, inquit, imperium excipiebat successor Teutamus, qui ad mores legesque Assyriorum vitam suam exigebat,
55nihilque novi per eum fiebat. Agamemnon et Mene‐ laus Mycenaei expeditionem cum Argivis faciebant adversus Ilium urbem, in qua Priamus Phryx militarem praefecturam gerebat. Priami (exemplar quoque literarum ad Teutamum circumfertur eius‐
60modi): «Militari vi, inquit, in regione tua a Grae‐ cis irruentibus appetitus sum, belloque certatum est varia fortuna. Nunc vero et filius meus Hector exstinctus est, et aliorum multa proles ac strenua. Copiarum igitur valido sub duce nobis suppetias
65mitte.» Hinc dicerte ait missum esse a Teutamo auxilium ducemque exercitus Memnonem, Tithoni filium, quem insidiis exceptum Thessali intereme‐ runt. Ait postea diserte, Sardanapallam anno ter‐ tio decimo supra millesimum Assyriorum regem
70creatum: cuius et exitium memorat. Tum, sublato Sardanapallo, Assyriorum imperium a Varbace exstinctum et ad Medos esse translatum. Haec omnia Cephalion.

2a

Moses Chorenens. I, 16: Cephalionem autem in memoria habeo, ne mul‐ tis irrisus sim. Is enim, ut alii multi, primum Se‐ miramidis ortum, tum eius adversus Zoroastrem
5bellum, ubi, ut refert, Semiramis victoriam adepta est, ac deinde bellum Indicum exponit. Nobis au‐ tem id certius videtur, quod Maribas Catinensis ex Chaldaicis libris indagavit. Namque is luculenter res tradit, et belli causas explicat. Ad haec nostrae
10etiam regionis fabulae eruditissimo Syro testimo‐ nium dant quae hic (sc. in Armenia) Seminramidis mortem narrantes, eam pedibus fugisse tradunt, et siti accensam, aquam petiisse ac potasse; ad armatos etiam appropinquasse, torquesque in mare
15proiecisse, unde dictum id natum est, Monilis Se‐ miramidis in mari.

2b

Idem I, 4: Eiusdem rei testis est Ce‐ phalion, qui in capite quodam haec dicit: «Principio nostri operis propagines singulas instituimus sigillatim subtexere ex regiis
5tabulariis: sed mandata ab regibus accepimus ignobilium ac nequam inter veteres hominum me‐ moriam praetermittere, enumerareque fortes solum ac sapientes rerumque potitios progenitores, neque tempus inutiliter absumere,» et cetera.

3

Syncellus: Ταύτην Ἀσσυρίων μαʹ διεδέ‐ ξαντο βασιλεῖς, οἳ καὶ ἀρξάμενοι ἀπὸ τοῦ ͵γσιϛʹ καθο‐ λικοῦ ἔτους κόσμου ἔληξαν εἰς τὸ ͵δχοεʹ ἔτος τοῦ κό‐ σμου, διαρκέσαντες ἔτη ὅλα ͵αυξʹ ἀπὸ τοῦ πρώτου
5αὐτῶν Βήλου ἕως τοῦ μαʹ Μακοσκολέρου τοῦ καὶ Σαρ‐ δαναπάλλου, ὡς συμφωνοῦσι πολλοὶ τῶν ἐπισήμων ἱστορικῶν, Πολύβιος καὶ Διόδωρος, Κεφαλίων τε καὶ Κάστωρ καὶ Θάλλος καὶ ἕτεροι.

4

Joan. Malala Chron.: Κτί‐ ζει δὲ (sc. Κάδμος) καὶ πόλιν ἐν τῇ Βοιωτίᾳ μεγάλην, ἥντινα ἐκάλουν εἰς ἴδιον ὄνομα Καδμείαν. Καὶ βασιλεύει
ὁ αὐτὸς Κάδμος ἐκεῖ· ἀνεκαλέσατο δὲ ἐκ τῆς ἐξορίας
5τὸν Τειρεσίαν, Βοιώτιον ὄντα φιλόσοφον, τὸν θηρολέ‐ την, ὄντα πλούσιον καὶ χρήμασι καὶ ἀξίᾳ καὶ σοφίᾳ. Ὅστις παρεισήγαγε δόγμα τοῖς Ἕλλησι τὸ αὐτομάτως φέρεσθαι τὰ πάντα καὶ ἀπρονόητον εἶναι τὸ κόσμον· καὶ οἱ ἱερεῖς συνεσκευάσαντο αὐτὸν, καὶ ἐξωρίσθη εἰς
10τὸ ἱερὸν, Δαφναίου Ἀπόλλωνος, ὡς γυναικώδεις ἔχων φρένας, καὶ πολυπραγμονῶν πῶς μιγνυμένη γυνὴ μετὰ ἀνδρὸς συλλαμβάνει, καὶ ἡ φύσις τοῦ αἵματος μερίζε‐ ται εἰς ὀστέα καὶ σάρκας καὶ φλέβας καὶ νεῦρα καὶ αἷμα, καὶ ζωογονεῖται βρέφος καὶ τίκτεται· ἅτινα
15ὁ σοφώτατος κεφαλίων συνεγράψατο.

5

Idem: προετρέψαντο παρακαλέσαντες τὸν Λυκοῦργον, ἄνδρα σοφὸν, εἰπόντες αὐτῷ τὰ συμβάντα. Καὶ ὡπλίσατο κατ’ αὐτοῦ, καὶ
5ἐκβάλλει αὐτὸν ἐκ τῆς καδμείας πόλεως καὶ τῆς Βοιω‐ τίας. Καὶ γνοὺς τοῦτο ὁ Διόνυσος, ὅτι ὡπλίσατο κατ’ αὐτοῦ, ἔφυγε τὸν Λυκοῦργον· καὶ εἰς Δελφοὺς ἀπελθὼν ἐκεὶ τελευτᾷ. Καὶ ἐτέθη τὸ λείψανον τοῦ αὐτοῦ Διονύ‐ σου ἐκεῖ ἐν σορῷ καὶ τὰ ὅπλα δὲ αὐτοῦ αὐτὸς ἐκεῖ τὸ
10ἱερὸν ἐκρέμασε, καθὼς Δείναρχος ὁ σοφώτατος συνεγρά‐ ψατο περὶ τοῦ αὐτοῦ Διονύσου. Ὡσαύτως δὲ καὶ ὁ σο‐ φώτατος Φιλόχορος τὰ αὐτὰ συνεγράψατο, ἐν ᾗ ἐκθέσει εἶπε περὶ τοῦ αὐτοῦ Διονύσου· «Ἔστιν ἰδεῖν τὴν ταφὴν αὐτοῦ ἐν Δελφοῖς παρὰ τὸν Ἀπόλλωνα τὸν
15χρυσοῦν. Βάθρον δέ τι εἶναι ὑπονοεῖται ἡ σορὸς, ἐν ᾧ γράφεται· Ἐνθάδε κεῖται θανὼν Διόνυσος ἐκ Σεμέ‐ λης.» Ὁμοίως δὲ καὶ ὁ σοφώτατος Κεφαλίων τὰ αὐτὰ ἐν τῷ ἰδίῳ συγγράμματι ἐξέθετο.

6

Malala: Μετὰ οὖν τὴν τελευτὴν τοῦ κάδμου, βασιλέως τῆς Βοιωτίας, ἐβασίλευσεν ὁ Νυκτεύς. Οὗ‐ τος ἔχει θυγατέρα, ἱέρειαν τοῦ ναοῦ Ἡλίου, ὀνόματι Ἀντιόπην· ἥτις ἐδιδάχθη τὴν ἡλιακὴν εὐχὴν, ἤτοι
5μυσταγωγίαν τῶν Διονυσιακῶν βακχευμάτων, κἀ‐ κεῖθεν ἐλέγετο βάκχη. Ὁ δὲ αὐτῆς πατὴρ, ὁ Νυκτεὺς, εἶχεν ἀδελφὸν ὀνόματι Λύκον, βασιλέα τοῦ Ἄργους· ὅστις Λύκος βασιλεὺς εἶχε συγκλητικὸν ὀνόματι Θεό‐ βοον, υἱὸν γενόμενον Βρόντονός τινος,
10ἐξαδέλφου τῆς Δίρκης, ἐκ τοῦ γένους τοῦ Πίκου Διὸς καταγομένου. Ὁ αὐτὸς δὲ Θεόβοος ὁ συγκλητικὸς κατὰ τάγμα ἐλθὼν ἐκ τοῦ Ἄργους ἐν τῷ ἱερῷ τοῦ Ἡλίου παρακοιμηθῆναι καὶ ἑωρακὼς τὴν ἱέρειαν Ἀντιόπην, εὐπρεπεστάτην
15οὖσαν καὶ εὐμήκη, ἐβλήθη εἰς ἔρωτα αὐτῆς καὶ παρα‐ μείνας ἐν τῷ ἱερῷ προφάσει τοῦ τάγματος τῆς εὐχῆς, ὡς συγγενὴς αὐτῆς, ὑπονοθεύσας ἔφθειρεν αὐτὴν καὶ ἔγκυον ἐποίησε· καὶ φοβηθεὶς τὸν Νυκτέα, βασιλέα τῆς Βοιωτίας, ἀνεχώρησεν εἰς τὴν ἰδίαν αὐτοῦ χώραν.
20Μαθὼν δὲ ὁ Νυκτεὺς βασιλεὺς, ὁ ταύτης πατὴρ, ὅτι ἐφθάρη, ἔλαβεν αὐτὴν ἐκ τοῦ ἱεροῦ· καὶ ἐξετάσας αὐ‐ τὴν ἔμαθε παρ’ αὐτῆς τὸν φθορέα Θεόβοον, ὅτι ἐκ τῶν συγκλητικῶν ἐστι τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ Λύκου καὶ τῆς αὐτοῦ γυναικὸς γένος. Ἀγνοῶν δὲ ὁ Νυκτεὺς, ὁ πατὴρ
25αὐτῆς, ὅτι ἔγκυός ἐστιν, ἔπεμψεν αὐτὴν εἰς τὸν ἴδιον αὐτοῦ ἀδελφὸν, τὸν Λύκον, βασιλέα τοῦ Ἄργους, ἵνα ἐξετάσῃ καὶ αὐτὸς τὸ πρᾶγμα τῆς φθορᾶς αὐτῆς, καὶ εἰ ἀληθές ἐστιν, ὅτι ἐκ τοῦ Ἄργους ἐστὶν ὁ αὐτῆς φθο‐ ρεὺς, καὶ αὐτὴν τιμωρήσηται, ὡς φθαρεῖσαν ἱέρειαν
30οὖσαν, καὶ ἐκεῖνον δὲ ἀμύνηται, ὡς τοιοῦτόν τι τολμή‐ σαντα κατὰ ἱερατικοῦ σώματος. Ὁ δὲ βασιλεὺς Λύκος εἰσαγαγὼν τὴν αὐτὴν Ἀντιόπην εἰς ἐξέτασιν, καὶ ἑω‐ ρακὼς ὐτῆς τὴν εὐπρέπειαν, καὶ μαθὼν ὅτι ἔγκυός ἐστιν, ἠλέησεν αὐτὴν, λέγων ὅτι δεῖ περιμεῖναι, ἄχρις
35οὗ τέκῃ, καὶ τότε τιμωρήσασθαι αὐτὴν, ὡς ἱερατικὸν ὑβρίσασαν σχῆμα. Ὁ δὲ αὐτὸς Λύκος βασιλεὺς εἶχε γυναῖκα τὴν Δίρκην· καὶ παραδοὺς αὐτῇ τὴν Ἀντιόπην εἶπεν αὐτὴν φυλάττεσθαι παρ’ αὐτῇ, ἄχρις οὗ τέκῃ· ὁ δὲ Λύκος βασιλεὺς ἦν θεῖος τῆς Ἀντιόπης. Ἡ δὲ αὐτὴ
40Ἀντιόπη ἐγέννησε δίδυμα, οὕστινας ἐκάλεσεν Ἀμφίονα καὶ Ζῆθον. Καὶ ἐρρίφησαν γεννηθέντα τὰ βρέφη κατὰ κέλευσιν τοῦ Λύκου βασιλέως ἐν τῇ κώμῃ τῇ λεγομένῃ Ἥρας θεᾶς πλησίον τοῦ Κιθαιρωνίου ὄρους. Οὕστινας παῖδας οἴκτου χάριν ἔλαβε παρὰ τῶν
45ῥιπτόντων τὰ αὐτὰ βρέφη Ὀρδίων τις γεηπόνος ἄπαις ὢν, γνοὺς ὅτι τέκνα ὑπῆρχον τῆς ἱερείας Ἀντιόπης. ᾜδει γὰρ αὐτὴν ὡς ἱέρειαν· καὶ ἀνεθρέψατο αὐτά. Μετὰ δὲ χρόνον πολέμου κινηθέντος τῇ Ἀργείων χώρᾳ, ἐξῆλθεν ὁ Λύκος βασιλεὺς ἐπὶ τὸν πόλεμον· καὶ ἐχρόνισε πολε‐

6

(50)

μῶν. Ἡ δὲ Δίρκη, τοῦ Λύκου βασιλέως γυνὴ, λογισα‐ μένη ὅτι οὐκέτι μετὰ τὸν τοκετὸν ἐτιμωρήσατο τὴν αὐτὴν Ἀντιόπην, ἀλλ’ εἴασεν αὐτὴν, ὡς ἐρῶν αὐτῆς καὶ λάθρᾳ μιγνύμενος μετ’ αὐτῆς, ὡς εὐπρεπεστάτης, λαβοῦσα αὐτὴν μετὰ ὀλίγων στρατιωτῶν ὡς ἐπὶ χώραν
55ἀπῆλθεν ἐπὶ τὸ Κιθαιρώνιον ὄρος ἐν τῇ κώμῃ ὅπου οἱ αὐτῆς υἱεῖς ἦσαν ἀνατραφέντες. Τοῦτο δὲ ἀγνοοῦσα ἡ Δίρκη, καὶ ἐξαγαγοῦσα ἐκ τοῦ αὐτοῦ χωρίου ταῦρον ἄγριον, καὶ πήξασα δᾷδα ἐν τοῖς αὐτοῦ κέρασι, τὴν Ἀντιόπην ἐκέλευσε δεθῆναι, καὶ τὸν σχοῖνον εἰς τὸν
60τράχηλον τοῦ ταύρου εἱλιγῆναι, καὶ οὕτως συρῆναι τὴν Ἀντιόπην ὑπὸ τοῦ ταύρου καὶ ἀπολέσθαι. Καὶ ἀκούσαντες πάντες οἱ τοῦ αὐτοῦ κτήματος τὸν μέλλοντα γίνεσθαι τῆς Ἀντιόπης θάνατον καὶ τοὺς αὐτῆς ὀλολυ‐ γμοὺς, ἐξῆλθον ἐκ τοῦ Ἥρας θεᾶς
65χωρίου οὕτως λεγομένου· ἦσαν δὲ ἐν πλήθει πολλοὶ ἐν αὐτῷ ἄγροικοι· ὡσαύτως δὲ καὶ οἱ δύο υἱοὶ τῆς Ἀντιό‐ πης ἦσαν μετ’ αὐτῶν ἅμα τῷ ἀναθρεψαμένῳ αὐτοὺς Ὀρδίωνι γεωργῷ. Καὶ παρεκάλουν τὴν Δίρκην μὴ τοιούτῳ μόρῳ ἀνελεῖν αὐτήν· ἡ δὲ ἐξεῖπεν αὐτοῖς ὅτι
70ἱέρεια ἦν τοῦ Ἡλίου, καὶ ἐφθάρη καὶ ἐγέννησε δύο παῖδας ἐκ πορνείας, καὶ δεῖ αὐτὴν τιμωρηθῆναι. Καὶ ἀκούσαντες οἱ τῆς Ἀντιόπης υἱοὶ, Ζῆθος καὶ Ἀμφίων, παρὰ τοῦ ἀναθρεψαμένου αὐτοὺς Ὀρδίωνος ὅτι ἡ μήτηρ αὐτῶν ἐστιν ἡ μέλλουσα τιμωρεῖσθαι,
75ἡ Ἀντιόπη, συναθροίσαντες πᾶσαν τὴν ἀγροικικὴν χώραν, ἅμα αὐτοῖς ἀπελθόντες ἐφόνευσαν τοὺς στρα‐ τιώτας, καὶ λαβόντες τὴν Δίρκην ἀφείλοντο ἃ ἐφό‐ ρει βασιλικὰ κοσμήματα, καὶ ἔλυσαν τὴν Ἀντιόπην. Καὶ λυθεῖσα τῶν δεσμῶν ἡ Ἀντιόπη ἐπέτρεψε τοῖς
80ἰδίοις αὐτῆς παισὶν, Ἀμφίονι καὶ Ζήθῳ, φονεῦσαι τὴν Δίρκην· καὶ λαβόντες τὴν Δίρκην ἔδησαν εἰς τὸν αὐτὸν ἄγριον ταῦρον, καὶ συρεῖσα ὑπὸ τοῦ ταύρου ἡ Δίρκη ἀπώλετο. Ὁ δὲ ταῦρος ἐκ τῆς ἐλασίας ἐδίψησε, καὶ εὑρὼν πηγὴν ἔστη πιεῖν· καὶ κοπεῖσα ἡ σχοῖνος εἴασε
85πλησίον τῆς πηγῆς τὸ λείψανον τῆς Δίρκης· καὶ ἐκλήθη ἡ αὐτὴ πηγὴ ἐκ ἐκείνου ἕως τῆς νῦν ἐν τῇ χώρᾳ ἐκείνῃ ἡ Δίρκη. Καὶ λοιπὸν ὁ Ζῆθος καὶ ὁ Ἀμφίων ἔλαβον τὴν ἑαυτῶν μητέρα, τὴν Ἀντιόπην, καὶ ἔφυγον ἐπὶ τὴν ἰδίαν χώραν αὐτῶν, τὴν Βοιωτίαν, καὶ ἐκεῖ ἀνα‐
90φανέντες ἐγνώσθησαν τοῖς Βοιωτοῖς. Ὁ δὲ αὐτῶν πάπ‐ πος ὁ Νυκτεὺς, ὁ βασιλεὺς τῆς αὐτῆς Βοιωτίας χώρας, γεγήρακε, καὶ νόσῳ βληθεὶς τελευτᾷ. Καὶ λοιπὸν μετὰ τὴν τελευτὴν τοῦ Νυκτέως βασιλέως οἱ τῆς Βοιωτίας πάντες ᾔτησαν αὐτοὺς βασιλεῦσαι αὐτῶν τὸν Ἀμφίονα
95καὶ τὸν Ζῆθον, ὡς ἐκ γένους βασιλικοῦ ὑπάρχοντας τοῦ Νυκτέως. Καὶ ἀνηγορεύθησαν βασιλεῖς, καὶ ἐβα‐ σίλευσαν ὁ Ἀμφίων καὶ ὁ Ζῆθος τῆς Βοιωτίας χώρας οἱ μουσικοί. Καὶ εὐθέως Ἀμφίων ὁ λυρικὸς κτίζει πόλιν μεγάλην πάνυ, δωδεκάπυλον, τὴν πρῴην μὲν οὖσαν κώ‐

6

(100)

μην λεγομένην Ἐγχέλειαν· ἣν ὠνόμασαν οἱ αὐτοὶ ἀδελ‐ φοὶ πόλιν Θήβας εἰς τὸ ὄνομα τοῦ αὐτῶν πατρὸς κατὰ κέλευσιν τῆς αὐτῶν μητρὸς, τῆς Ἀντιόπης. Καὶ ἐβα‐ σίλευσαν ἔτη πολλὰ τῶν Θηβῶν· καὶ λοιπὸν ἐκλήθη αὐτὴ ἡ χώρα Θῆβαι. Ὁ δὲ Λύκος βασιλεὺς,
105ὁ τῆς Δίρκης ἀνὴρ, ὁ θεῖος αὐτῶν, ἐτελεύτα ἐν τῷ πο‐ λέμῳ. Ἅτινα συνεγράψατο Κεφαλίων μετὰ ἀληθείας· ὁ γὰρ σοφώτατος Εὐριπίδης ποιητικῶς ἐξέθετο δρᾶμα κτλ.

7

Malala: Μετὰ οὖν νβʹ ἔτη τοῦ τελευτῆσαι τὴν Πασιφάην ἐστὶ τὰ κατὰ τὴν Φαίδραν, καθὼς ὁ σοφώτατος Δομνῖνος ὁ χρονογράφος ὑπεμνημάτισε ... Ὁ δὲ Θησεὺς ὁ βασιλεὺς ἀκούσας τὰ θρυλλούμενα ἐν
5τῇ πόλει περὶ τῆς αὐτοῦ γυναικὸς ἰδίας Φαίδρας, ἐλυ‐ πεῖτο πρὸς αὐτήν· καὶ ἀγανακτήσας κατὰ τοῦ ἰδίου υἱοῦ Ἱππολύτου οὐκ ἔδειξεν αὐτοῖς· λαβὼν δὲ ταῦρον λευκὸν ἔδωκεν αὐτὸν θυσίαν τῷ Ποσειδῶνι, καταρώ‐ μενος τὸν υἱὸν αὐτοῦ Ἱππόλυτον καὶ αἰτούμενος κακῶς
10αὐτὸν ἀπολέσθαι. Καὶ συνέβη μετὰ μῆνας τρεῖς ἐν τῷ ἐξελθεῖν τὸν Ἱππόλυτον εἰς θήραν ἔφιππον καὶ διῶξαι σύαγρον, τοῦ ἵππου αὐτοῦ προσκόψαντος ἐξεσελλίσθη καὶ ἔπεσε χαμαὶ, κατέχων τῇ ἀριστερᾷ χειρὶ τὸν χαλι‐ νὸν τοῦ ἵππου, καὶ εἱλιγέντος τοῦ λωρίου ἐν τῇ χειρὶ
15αὐτοῦ ἐσύρη ὑπὸ τοῦ ἵππου· πληγὴν δὲ λαβὼν ἐν τῇ αὐτοῦ κεφαλῇ εἰσηνέχθη ὑπὸ τῶν δούλων εἰς τὴν πόλιν ἐν τῷ παλατίῳ· καὶ τῇ ἕκτῃ ἡμέρᾳ ἐκ τῆς πληγῆς τῆς αὐτοῦ κεφαλῆς τελευτᾷ· ἦν δὲ ἐτῶν κβʹ. Ὁ δὲ Θησεὺς βασιλεὺς πενθῶν αὐτὸν ἐξεῖπε τῇ Φαίδρᾳ τὴν ἑαυτοῦ λύ‐
20πην, ὀνειδίζων αὐτὴν, εἰρηκὼς αὐτῇ καὶ τὰ θρυλλούμενα ἐν τῇ πόλει καὶ τῇ χώρᾳ ἕνεκεν τοῦ Ἱππολύτου καὶ αὐ‐ τῆς. Ἡ δὲ Φαίδρα ἀκούσασα ταῦτα ἐξωμόσατο αὐτῷ μὴ εἰδέναι τοιοῦτον, ἀλλὰ καὶ ἀποκειμένην αὐτῷ καὶ μάτην τὴν λοιδορίαν ταύτην τοὺς τῆς πόλεως φημίσαι ὑπο‐
25νοήσαντας. Ὁ δὲ Θησεὺς μὴ πεισθεὶς αὐτῇ, αἰσχυνό‐ μενος δὲ καὶ τὴν σύγκλητον αὐτοῦ, ἐποίησεν αὐτὴν ἀπὸ ὄψεως, κελεύσας μηκέτι αὐτῷ ὁρᾶσθαι, λυπούμενος δὲ καὶ διὰ τὸν θάνατον τοῦ ἰδίου αὐτοῦ υἱοῦ· ἐφίλει γὰρ αὐτόν. Ἡ δὲ Φαίδρα ὡς πάνυ σώφρων, θλιβομένη δὲ
30καὶ διὰ τὴν ψευδῆ κατηγορίαν τῶν τῆς πόλεως καὶ τῆς χώρας, καὶ τοῦ ἀνδρὸς τὸν ἀποδιωγμὸν αἰσχυνομένη, ἑαυτὴν ἀπεχρήσατο, καὶ τελευτᾷ οὖσα ἐτῶν λθʹ, καθὼς Κεφαλίων ὁ σοφώτατος συνεγράψατο ταῦτα, λέγων ὅτι μάτην περὶ τῆς σώφρονος Φαίδρας τὸν κατὰ Ἱππό‐
35λυτον πόθον ἐμυθολόγησαν, ποιητικῶς περὶ τῆς αὐτῆς
πλασάμενοι.

8

Malala: Δηιάνειραν νεώτερός τις ὀνόματι Ἀχελῷος, υἱὸς Ποσειδωνίου, συγκλητικοῦ τοῦ Τυδέως, ἐμνηστεύσατο. Ὁ δὲ Ἀχελῷος πρὸ τοῦ γάμου ἔφθειρε τὴν Δηιάνειραν λάθρᾳ, καὶ μετὰ ταῦτα λέγει τῷ
5πατρὶ αὐτῆς τῷ Οἰνεῖ· «Οὐκ ἄλλως λαμβάνω τὴν θυ‐ γατέρα σου, εἰ μὴ παραχωρήσεις μοι τὸ βασίλειόν σου διοικεῖν.» Ὁ δὲ οὐκ ἐπείσθη αὐτῷ· καὶ λοιπὸν σὺν τῷ ἰδίῳ πατρὶ ἀντῆρεν ὁ Ἀχελῷος τῷ Οἰνεῖ καὶ ἐπολέμη‐ σεν αὐτῷ. Καὶ ἠναγκάσθη ὁ Οἰνεὺς προτρέψασθαι ἐκ
10τῆς Φθίας χώρας στρατηγὸν γενναῖον, Ἡρακλέα τὸν λεγόμενον Πολύφημον, συνταξάμενος διδόναι αὐτῷ τὴν ἑαυτοῦ θυγατέρα τὴν Δηιάνειραν. Ὅστις κατελθὼν μετὰ τῆς ἐνόπλου αὐτοῦ στρατιᾶς συνέβαλε πόλεμον μετὰ Ποσειδωνίου καὶ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ Ἀχελῴου. Καὶ
15εἰς τὴν συμβολὴν ξίφει ὁ Πολύφημος τὸν Ποσειδώνιον ἀνεῖλε, τὸν πατέρα Ἀχελῴου· διὰ τοῦτο δὲ ἐξέθεντο οἱ ποιηταὶ ὅτι τὸ κέρας τοῦ Ἀχελῴου ἀπέσπασεν ὁ Ἡρα‐ κλῆς, ὅπερ ἐστὶ τὴν πατρικὴν αὐτοῦ δύναμιν· καὶ ἑωρακὼς τὸν ἴδιον αὐτοῦ πατέρα πεσόντα, φεύγει
20ἔφιππος· διὸ καὶ γράφουσιν αὐτὸν ἱπποκένταυρον. Καὶ ἐν τῷ καταδιώκειν αὐτὸν τὸν Πολύφημον Ἡρακλέα στραφεὶς τοξεύει αὐτὸν κατὰ τοῦ μαστοῦ· καὶ εὐθέως ὁ Ἡρακλῆς ἀντετόξευσε τὸν Ἀχελῷον, ὡς περᾷ τὸν ποταμὸν ὀνόματι Φορβάν. Καὶ φιβλωθεὶς ὁ Ἀχελῷος
25κατηνέχθη ἀπὸ τοῦ ἵππου εἰς τὰ ῥεῖθρα τοῦ ποταμοῦ, καὶ ἀπώλετο. Καὶ μετεκλήθη ἔκτοτε ὁ αὐτὸς ποταμὸς ἀπὸ τῶν τῆς Αἰτωλίας χώρας Ἀχελῷος ἕως τῆς νῦν, καθὰ Κεφαλίων ὁ σοφὸς ἐξέθετο. Ὁ δὲ Πολύφημος Ἡρακλῆς ἐκ τῆς πληγῆς τοῦ μαστοῦ μεθ’ ἡμέρας τινὰς
30τελευτᾷ.